Wat is biomassa en wat zijn de voor- en nadelen?

Biomassa is niet de meest bekende bron van energie. Toch wordt biomassa energie in Nederland op grote schaal gebruikt als energiebron, voornamelijk voor het opwekken van groene stroom en warmte. Wat is biomassa, is biomassa duurzaam en wat zijn de voor- en nadelen van biomassa?

Inhoudsopgave

Wat is biomassa?
Biomassa energie: hoe werkt biomassa?
Biomassa voor- en nadelen
Is biomassa duurzaam?

Wat is biomassa?

Biomassa bestaat uit biologisch of organisch afval zoals hout, mest, groente- en fruitresten of speciale gewassen. Energie opwekken uit organisch materiaal werkt vrij eenvoudig, namelijk middels verbranding, vergisting of vergassing van het biomassa-materiaal.

Slechts een klein deel van de in Nederland opgewekte energie is groen. Volgens Milieu Centraal verzorgt biomassa energie in Nederland zo'n 50% van de groene stroom, 80% van de duurzame warmte en 100% van de biobrandstof.

Biomassa als grondstof

Er kunnen dus verschillende vormen van energie uit biomassa worden opgewekt. Daarnaast kan biomassa ook worden gebruikt als grondstof. Hout wordt bijvoorbeeld veel gebruikt in de bouw. Biomassa kan ook dienen als voedsel of grondstof van verpakkingsmaterialen, papier of karton.

Biomassa energie: hoe werkt biomassa?

Biomassa wordt gebruikt voor het opwekken van elektriciteit en warmte, maar ook voor het maken van groene autobrandstof, ofwel biobrandstof. Biomassa wordt zelfs gebruikt voor het maken van biogas, zodat er groen gas geproduceerd kan worden.

Biomassa als groene stroom

Kolencentrales in Nederland vullen een deel van de brandstof aan met biomassa, bijvoorbeeld houtkorrels. Door het bijstoken met biomassa wordt er minder gebruikgemaakt van kolen. Daardoor komt een gedeelte van de elektriciteitsproductie uit een hernieuwbare bron.

Een biomassacentrale is specifiek ingericht om energie uit biomassa op te wekken. Een biomassacentrale gebruikt dus alleen biomassa - en geen kolen - voor het opwekken van groene energie. Meestal wordt in een biomassacentrale houtige biomassa, dat wil zeggen houtsnippers of -pellets, gebruikt voor het produceren van warmte en groene stroom.

Biomassa als groene autobrandstof

Een klein gedeelte van de biomassa wordt gebruikt voor de productie van groene autobrandstof. Biobrandstof wordt gemaakt door middel van vergisting en vergassing - een soort rottingsproces - van biomassa.

Biomassa voor- en nadelen

Biomassa kent zowel voor- als nadelen. Wat zijn deze voordelen en nadelen van biomassa? Wij zetten het voor u op een rij.

Voordelen biomassa	Nadelen biomassa
Het grote voordeel van biomassa is dat het onuitputtelijk is, want organische materialen raken niet op.	Een groot nadeel van biomassa is dat er bij de verbranding van biologisch materiaal schadelijke stoffen vrijkomen.
Bovendien is bio-energie klimaatneutraal. Hoewel er bij de verbranding van biomassa CO2 vrijkomt, draag dit niet bij aan het broeikaseffect. Het idee is namelijk dat de CO2 die vrijkomt, weer opgenomen wordt door organisch materiaal.	Bovendien is de herkomst van biomassa niet altijd duidelijk, waardoor ook niet bepaald kan worden hóe duurzaam bio-energie nu eigenlijk is.
U bent niet afhankelijk van (stijgende) gasprijzen.	Tot slot kan teelt van biomassa en bio-energie de biodiversiteit en voedselproductie bedreigen.

Is biomassa duurzaam?

Vanwege de voor- en nadelen van biomassa, is er veel discussie over de vraag of biomassa wel of niet duurzaam is. Voorstanders van biomassa energie zien biomassa als bron voor duurzame energie, omdat:

Biomassa in principe onuitputtelijk is en het raakt - in tegenstelling tot fossiele brandstoffen - voorlopig nog niet op.
Biomassa is CO2-neutraal, omdat de bij verbranding vrijgekomen CO2 wordt opgeslagen in groeiende bomen en planten.

Volgens tegenstanders van biomassa energie zorgt het verbranden van biomassa alsnog voor een tijdelijk CO2-effect. Het opslaan van CO2 in groeiende bomen en planten kost namelijk tijd, en in de tussentijd kan biomassa dus toch bijdragen aan het broeikaseffect. Daarnaast is de winning van biomassa niet CO2-neutraal.